یکی از جذاب ترین بخشای جهانگردی، دیدار با آثار و ابنیه تاریخی در کشورای جور واجور دنیاس که گوشه ای از تاریخ و فرهنگ و سبک زندگی مردمون اون دیار رو بر ما عیان می کنه.
در واقع این خاصیت معماری بوده که با خلق فضا و چشم اندازه های غیر طبیعی، ارتباطی بین آدم و طبیعت برقرار می کنه تا جهان از نگاه خلاق هنرمند معمار، به شکلی دیگه دیده شه.
شاهکارهای معماری معاصر و تاریخی جهان که در سراسر گیتی پراکنده شده، می تونه ما رو با ناگفته ها و ناشنیدنیای بسیاری آشنا کنه که از جنبه های جورواجور، اهمیت بسیار داره.
بعضی از آثار تاریخی، به واسطه ارتفاع اونا، در کانون توجه معماران و جهانگردان و گردشگران قرار میگیره. مخصوصا اگه این بنا، معماری منحصر به فردی داشته باشه و صدها سال از ساخت اون گذشته باشه.
۲ بنا در روزگار امروز، به دلیل ارتفاع قابل توجه و معماری و بافت منحصر به فردشان، بیشتر از دیگر بناها مورد توجه عاشقان جهانگردی قرار گرفته که اتفاقا بلند مرتفع و در ساخت اونا، آجر به کار رفته. این ۲ بنا از نظر حجم، سبک معماری، رابط فضاها، قشنگتر شناسی و تکنولوژی معماری و رعایت تناسب در اجزای جور واجور و استواری بنا، نمونه ای منحصر به فرد در دنیای معماری هستش.
گزارش امروز سرویس گردشگری ما شما رو به تماشای ۲ گنبد آجری مرتفع جهان در زنجان ایران و فلورانس ایتالیا می بره. با ما همراه باشین.
سفر به فلورانس: موزه بدون سقف جهان
ایتالیا رو عاشقان جهانگردی، یکی از منحصر به فرد ترین مقصدهای گردشگری تاریخی و طبیعت گردی اروپا و جهان می دونن. چکمه قاره سبز، با تاریخی قدیمی و طبیعتی عالی، بخشی از تاریخ رو گواهی میده و دیدنیای عجیب بسیار داره.
از کلوسئوم، آوردگاه گلادیاتورهای روم باستان تا میلان، پایتخت مد اروپا و ، رویایی ترین شهر اروپا، همه و همه بستر رو واسه مقصد شماره یه گردشگری جهان آماده کرده تا مشکل پسندها رو با ظرفیتای جور واجور فرهنگی و هنری و اجتماعی و تاریخی آشنا کنه.
کسایی که به وین اتریش سفر کردن و در هر کوی و برزن و کوچه و خیابانی، جشنواره ای دیدنی از مجسمه ها و آثار تاریخی چند صد ساله رو دیدن که نظر هر بیننده ای رو به خود جلب می کنه، در سفر به فلورانس، شک نداشته باشین عاشق دیدنیای هنر و معماری قرون گذشته این کشور می شن.
به نظر بعضیا، فلورانس، دانشگاه هنر و معماری جهان بوده و حتی گذشتن در میان کوی و برزن این دیار، ناگفته های بسیاری رو بر ما عیان می کنه.
در این شهر تاریخی و دیدنی ایتالیاییا، کلیسایی هست که مثل DUMEO شهر میلان، از جذاب ترین کلیساهای جهان هستش.
کلیسای تاریخی و بزرگ سانتا ماریا دل فیوره (Cattedrale di Santa Maria del Fiore) یا به زبون انگلیسی: “Cathedral of Saint Mary of the Flower” که بعضی، اونو الهام گرفته از معماری گنبد سلطانیه ایران می دونن، بزرگ ترین نماد شهر فلورانس و در فهرست بلند ترین گنبدای آجری جهان قرار داره.
این کلیسا، کلیسا مادر فلورانس بوده و عالی ترین مقام مذهبی اون الان جوزفه بتوری (Giueseppe Betori) است.
گفته شده که ساخت اون حدود یکصد و هفتاد سال زمان برده. فردی به نام آمولفو در قرون وسطا، کار ساخت بنا رو شروع کرد.
معماری گوتیگ این بنای آجری قرمز رنگ، از هر نقطه ای در فلورانس، نظرها رو به سمت خود میکشه.
البته این طرح در عمل، تماشاگر تغییرات بسیاری بود. گنبد پایانی، همونطور که در تصاویر مشاهده می کنین، دارای ۸ وجه با ۴۲ متر قطر و ۳۲ متر ارتفاع دو لایه س. سازه گنبد، طوری طراحی و ساخته شده که خود ایستا بوده و نیرو رو منتقل می کنه.
پس، قبل از تکمیل گنبد، سازه قدرت تحمل بار خود رو نداشته و با قالب و شمع کنترل می شده.
گنبد داخلی، ۹ دایره در همه که به زیبایی با تابلوی آخر الزمان (last Judgment) به وسیله جرجو واساری و فردریکو زوکاوی منقوش شده و فضایی رویایی رو به این کلیسای عصر گوتیگ اعطا می کنه.
فضای زیر این گنبد، ۴۲ متر پهنا داشته و به وسیله برونسکی، معمار برجسته عصر رنسانس و با نبوغی منحصر به فرد، فرم گنبد رو طراحی کرده. ایشون مرکز گنبد رو بالا برد و اونو به گرد یه مقطع تیز دار، طراحی کرد.
واسه دست کم رسوندن وزن ساختمون، یه گنبد دو پوسته تقریبا نازک به گرد تویزهای ۲۴ گانه اون که ۸ توزه اون در بیرون دیده میشه، طراحی کرد.
همونطور که در تصویر مشاهده می کنین، نوک گنبد به صورت فانوسیه که به خاطر این ساخته شده تا وزن سازه رو در راس، کنترل کنه.
فضای باسیلیکایی داخل کلیسای سانتا ماریا دل فیوره فلورانس، مثل دیگه کلیساهای عصر گوتیگ، ساده و با شیشه های نقاشی شده تزیین شده و البته دیگه تزئینات داخلی کم کم از بین رفته یا به موزه ها منتقل شده که رد پای اونو میشه در موزه های ایتالیا دید.
باسیلیکا به کلیساهایی می گن که سالن طولانی دارن. کف سالن این کلیسا، ۱۵۳ در۳۸ متره که با سنگای مرمر رنگارنگ مفروش گشت.
این بنای بزرگ و تاریخی در خیابون پیزا دل دومو فلورانس واقع شده و در سال ۱۹۸۲ میلادی، در فهرست میراث جهانی قرار گرفت و امروزه، مرکز گردشگری فلورانس حساب می شه.
بعد از گذشت ۶۰۰ سال از ساخت این کلیسای بزرگ جذاب، در زمان جشن تشکیل ایتالیایی متحد، نمای این کلیسا با سنگ سفید، قرمز و سبز به وسیله Giotto پوشیده و تزیین شد.
برج ناقوس، در مربعی به ضلع حدود ۱۵ متر و ارتفاع ۸۷ متر به وسیله این فرد به معماری کلیسا اضافه شد.
۴۱۴ پله در داخل گنبد قرار داره که با گذر از اونا میشه به بالای برج رسید و چشم اندازه هایی هیجانی از موزه بدون سقف اروپا رو تماشا کرد.
ساختمون ۸ وجهی تعمیدگاه، روبروی درب اصلی کلیسا واقع شده و دو درب برنزی هم که از شاهکارهای معماری ساختمونه، در اونجا خودنمایی می کنه.
بازدید از این بنا مثل همه بناهای مذهبی اروپا، مجانیه.
جزییات بازدید
سلطانیه: افتخار زنجانیا
علاوه بر گنبد آجری و گول زننده کلیسای سانتا ماریا دل فیوره شهر فلورانس، گنبد دیگری هم هست که در فهرست مرتفع ترین گنبدای آجری جهان واقع شده و بعضی اونا رو بلندترین گنبد آجری جهان می دونن. گنبد سلطانیه زنجان، یکی از اوناس.
این گنبد از نظر ارتفاع بعد از کلیسای سانتاماریا و مسجد ایاصوفیه، سومین گنبد مرتفع دنیاس. در ایران، این گنبد بلند ترین گنبد آجری بوده و از جمله آثار کشور در فهرست آثار یونسکو قرار داره.
نکته باحال اون هستش که گنبد شهر تاریخی سلطانیه زنجان، دارای دو پوسته بوده و الهام بخش معماران در ساخت کلیسای سانتاماریا و تاج محل هندوستان بوده.
وزن گنبد حدود هزار و ششصد تن بوده و بیشتر از هفتصد سال پیش ساخته شده و تنها هشت سانتی متر نشست رو تجربه کرد.
این گنبد در شهر سلطانیه با رنگ فیروزه ای خود، خودنمایی می کنه و یکی از جذابیتای گردشگری زنجانیا هستش.
گنبد به وسیله مغولان ساخته شد تا به عنوان آرامگاه ابدی هشتمین ایلخان مغول، سلطان محمد خدابنده یا الجایتو مورد استفاده قرار بگیره.
شاید واسه شما باحال باشه که بدونین به چه دلیل این بنای آجری قشنگتر و تاریخی، ۸ منار داره.
باید گفت که گنبد زیبای زنجانیا، ۸ درب و ۸ ایوون و ۸ منار قرینه داره.
اصل قرینگی که در بنای تاریخی تاج محل هندوستان دیده می شه، در این بنا هم کاربرد داشته.
روی هر کدوم از این منارها، یه موذن قرار داشت که امروزه در بنا، رد پایی از اون دیده نمی شه.
هدف از به کار بردن ۸ منار در ۸ جهت این بوده تا صدای موذنا به سراسر منطقه برسه و به طور یکنواخت پخش شه.
چون که در صورت بودن تنها یه موذن، گنبد بزرگ مانع از رسیدن صدا به کل شهر می شد.
پس نگفته پیداست که وجود هشت منار قرینه، موجب کنترل کردن نیروی رانشی گنبد به سمت خارج می شده و استواری اونو حفظ می کرده. هم اینکه بعضی فکر می کنن که این منارها نقش فدایی ساختمون رو رو دوش دارن تا به هنگام وقوع زلزله فرو بریزن و مانع آسیب به بنای اصلی شن.
به هر حال این نکته های باحال معماری و هنر واسه عاشقان این میدونا می تونه موضوعات خوبی واسه تحقیقات بیشتر باشه.
همونطور که میدونید، واسه مسلمانان، باخبر شدن از اوقات شرعی و جهت قبله، اهمیت فراوون داشته و نقش مهمی در انجام مراسم مذهبی داره.
در ساخت این بنا، به ساخته شدن یه ساعت هوشمند آفتابی هم توجه شده.
ساعت آفتابی اسکلت بنا دلیل می شد تا ساکنان شهر، با کمترین خطا در تشخیص زمان مواجه شن.
طرز کار این ساعت هم به این صورته که اگه نور از سوراخ گنبد اصلی بتابد نشون دهنده زمان اذان ظهره. نوری که از پنجره های بزرگ می تابد کار عقربه بزرگ ساعت رو انجام می داده و نور پنجره های کوچیک حدود دقیقه رو مشخص می ساخته. به هنگام شب هم ستاره هایی که از این پنجره ها دیده می شدن در تشخیص زمان کمک می کردن.
نگاهی به گذشته ساخت گنبد سلطانیه
گفته شده که در دوره حکومت ایلخانیان، سلطانیه بعد از مراغه و تبریز سومین پایتخت اونا به حساب می اومد که در میان دشتی وسیع قرار داشت و از اون واسه تفریح و شکار استفاده می گردید. پس از یه مدت، چهارمین سلطان مغول، ارغون خان، دستور ساخت شهر سلطانیه رو صادر کرد تا در اون اقامت کنه.
فردی به نام سلطان محمد خدابنده هم در زمان سلطنت خود دستور ساخت آرامگاهی رو صادر کرد و این بنا رو طی سالای ۷۰۳ تا ۷۱۳ هجری قمری احداث کرد.
معمار، سید علی شاه و ۳۰۰۰ کارگر واسه ساخت این بنا استفاده کرده شدن و وزیر سلطان، خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وظیفه طراحی و نظارت بر ساخت اونو رو دوش داشت. ایشون پس از مشرف شدن به زیارت حضرت علی (ع) و فرزندش امام حسین (ع) به شیعه روی آورد و عزمشو جزم کرد تا قبر حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) رو به سلطانیه انتقال و گنبد سلطانیه رو به آرامگاه ایشون اختصاص بده.
هدف سلطان از ساخته شدن اینجور بنای منحصر به فردی، این بود که پیکر مطهر امام اول شیعیان رو در اون به خاک بسپارد اما در نتیجه مخالفت علمای شیعه موفق به انجام اینجور کاری نشد و پس از مرگش این مکان به آرامگاهی واسه خودش تبدیل گردید.
درباره سلطان محمد خدابنده روایتای بسیاری هست.
اونو بچه ارشد ارغون خان و هشتمین پادشاه دوره ایلخانی می دونن که با نام الجایتو معروفیت داشت. ایشون در اول به پیروی از آیین بابایی به شمنیسم روی آورد.
شمنیسم یا “شمن باوری”، نام یه رشته باورهای سنتی در بعضی اقوام اولیه و مربوط به دوران قبل از تاریخه که در اول در سراسر جهان پیروانی رو داشته.
این پادشاه پس از یه مدت به پیروی از مادر به آیین مسیحیت درآمد و اسمش رو به نیکلاس عوض کرد.
چندی بعد تحت تاثیر علامه حلی و یکی از همسرانش و وزیرش شیخ فضل الله، دین اسلام رو انتخاب کرد و نام سلطان محمد خدابنده رو واسه خود انتخاب کرد.
الجایتو در سن ۳۴ سالگی و ۲ سال بعد از تموم شدن کار ساخت گنبد بر اثر مریضی دار فانی رو وداع گفت و قبل از مرگش وصیت کرد اونو در سردابه گنبد سلطانیه به خاک بسپارن.
شاهکاری از معماری اسلامی
گنبد سلطانیه ساختمانی سه طبقه بوده که سبک نمای اون تقلیدی از معماری سلجوقیه. پلان بنا در قسمت همکف و طبقه اول با فضاهای دور و بر مربوط به گنبد، شکلی مثل مستطیل داره و در طبقه دوم و سوم به صورت هشت ضلعی در میاد.
طول هر کدوم از اضلاع این هشت ضلعی ۱۷ متره. دلیل به کار گیری عدد ۸ هنوز به طور دقیق مشخص نیس چون که این عدد مثل ۷ و ۱۲ مقدس به حساب نمیاد.
با این حال بعضی امکان ایجاد ساعت آفتابی رو دلیل این کار اعلام می نند و یه سریای دیگه به ایجاد استواری واسه بنا اشاره دارن.
از طرف دیگه بعضیا می گن که این بنا با الهام گرفتن از هشت درِ بهشت به صورت هشت ضلعی ساخته شده.
گنبد سلطانیه در تعداد پله ها هم از اصول اسلامی پیروی می کنه و تعداد ۱۱۰ پله داره که در حروف ابجد با نام علی (ع) هم معنی می شه.
مصالح مورد استفاده در بدنه اصلی گنبد و تموم ساختمون اون آجره و فقط در قسمت گنبد روکشی از کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی دیده می شه که به روش معرق‌کاری به کار رفته ان.
ملات مورد استفاد در بنا هم مخلوطی از گچ و مقدار کمی آهکه. بعضی می گن که در ساخت گنبد سلطانیه از طرح آرامگاه غازان خان ( مشهورترین و مقتدرترین پادشاه ایلخانی) که متآثر از بنای آرمگاه سلطان سنجر ساخته شده، الگوبرداری شده.
اینجا باید توجه داشت که پلان اون آرامگاه ها به شکل مربع هستن در حالی که گنبد سلطانیه به صورت هشت‌ضلعیه. هم اینکه گفته میشه که معماری گنبد سلطانیه الهام بخش معماری سبک گوتیک بوده و برونلسکی و گیبرتی در ساختار گنبد کلیسای سانتاماریا دلفیوره ایتالیا حدود صد سال پس از گنبد سلطانیه از اون الهام گرفته شده که در بالا به اون اشاره کردیم.
بخشای اصلی بنای گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه از ۳ بخش اصلی تشکیل شده که در زیر به اونا می پردازیم:
تربت خونه
وقتی وارد این بنا شید که معمولا با خرید بلیط شدنیه، بخشی در عمارت هست به نام تربت خونه که در ضلع جنوبی قرار داره.
۱۷ متر طول و ۸ متر عرض داشته و ارتفاع شونزده متری اون نظرا رو به خود جلب می کنه.
الجایتو، پس از اینکه از انتقال جسد حضرت علی و بچه ایشون نا امید شد، دستور داد تا از خاک نجف و کربلا به سلطانیه انتقال بدن و در ساخت یه تیکه از بنا از اونا استفاده گردید.
اگه به عمارت برید از تربت خونه بازدید کنین، روی دیواره های محراب روبروی درب، با به کار گیری تربت امام حسین علیه السلام، سور الملک با دو خط ثلث و کوفی نقش برجسته که جذابیتی رو به محل بخشیده. بخاطر این این قسمت عمارت، تربت خونه نام گرفته. چیزی که بیشتر از همه جلب توجه می کنه، کاشیای طلایی رنگ و طرح واره هاییه که در جای جای تربت خونه کار شده و هشت گوش اون، از نظر هنر کاشی کاری، عجیب س.
آزارهای این قسمت از عمارت خیلی مهمه. ازاره یا روکشِ حفاظتیِ دیوار به حاشیه تزیینی میگن که از کف اتاق تا ارتفاع یه متری رو می پوشونه.
سردابه
بخش دیگری از بنا که معمولا در عمارتای مذهبی زیاد مشاهده می شه، سردابه س. سردابه به عنوان یکی از فضاهای جانبی گنبد هستش که در ضلع جنوبی، زیر تربت خونه قرار داره و بعضی می گن که قبل از ساخت گنبد در این مکان احداث شده.
قوم ایلخانیان به رسم دیرین خود و به پیروی از اعتقادات و آیین نیاکان خود، مردگان خود رو در گورهای سردابه ای در زیر زمین دفن می کردن و اسباب و زیور آلاتی رو به تناسب جایگاه اجتماعی فرد، در کنارش قرار می دادن.
سردابه محل دفن پادشاهان و مقام داران در اون زمان بوده.
ورودی این قسمت ارتفاع کمی داره تا به هنگام ورود به اون مجبور به خم کردن سر شید و به مردگان احترام بذارین. این بخش از راه ایوون جنوبی تربت خونه قابل دسترسیه. در وسط سردابه محل قبر قرار داره و در دو طرف اون دو فضای کوچیک دیده می شه.
با وجود اینکه کاووشای به عمل اومده در این محل، وجود هیچ گونه قبری رو در سرداب نشون ندادند اما مورخین و بعضی از محققین بازم می گن که سلطان محمد خدابنده در همین سرداب دفن گردیده.
گنبد خونه
بالاترین بخش عمارت، گنبد خونه اسمشه که حدود ۵۰ متر ارتفاع داشته و قطر اون از گنبد سانتا ماریا دلور فیه فلورانس بزرگ تره و حدود ۲۶ متر براورد می شه.
نکته باحال درباره این گنبد اون هستش که اولین نمونه موجود از گنبد دو پوسته (دوجداره) در جهان هستش که ۱۶۰ سانتی‌متر ضخامت داره و فضای خالی بین دو پوسته ۶۰ سانتی‌متره. دو جداره بودن گنبد هوشمندی معمار رو در مورد مسائل ایستایی نشون میده که با ایجاد فضایی توخالی، بنا رو در مقابل زلزله مقاوم کرده.
در فضای گنبدخانه، ۸ جرز (دیوار) سنگین با عرض ۷۸/۶ متر قرار داره که موجب انتقال وزن گنبد به شالودها می شه.
سطح مقطع هر کدوم از این جرزها دست کم ۵۰ متر مربعه و ۲۰۰ تن بار بر اون وارد می شه.
راز نهفته در تعدد طبقات بنا
در این اثر، روابط معماری به صورت حرکت در دو جهت افقی و عمودی دیده می شه.
مانند خیلی از بناهای دیگه، منارها حرکت عمودی رو به نمایش می ذارن و بر دو نوع هستن: منار مخفی در داخل اسکلت و گلدستهایی بر فراز بنا. حرکت افقی در این بنا در چهار سطحه که رابطه اونا به وسیله منارها برقرار می شه.
این ۴ سطح عبارتند از:
۱- در قسمت همکف و محل مورد نظر واسه مدفن امامان شیعه، فضای بسیار بزرگی هست که شاید واسه طواف و اجرای مراسم خاص مذهبی در نظر گرفته شده.
۲- سطح دوم (طبقه اول) در ارتفاع ۹٫۴۰ متری از کف قرار داره.
در این بخش ایوانی رو در هر کدوم از اضلاع ۸ ضلعی بنا می بینیم که به سمت درون بوجود اومده ان و راهروی پوشیده ای اونا رو به هم در رابطه می سازه. به احتمال زیاد خانوما جهت دیدن مراسم مذهبی در اونا قرار گرفتن می پیدا کردن.
۳- سطح سوم (طبقه دوم) در ارتفاع ۲۷٫۸۰ متر از کف قرار داره و ایوانایی مثل طبقه اول رو در بر میگیره که روی نمای خارجی بنا ایجاد شده و چشم اندازی رو به دشت دور و بر بنا داشتن. کاشی‌کاری، مقرنس، تسمه‌کشی، گچ‌کاری و ترکیب‌هایی از آجر و کاشی به همراه کتیبه‌های زیاد جلوه خاصی به ایوانا دادن و فضای ۸ ایوون امکان تماشای چشم اندازی عالی رو به وجود می آورد.
این ایوانا محل تجمع علما و طلاب علوم دینی بوده که در دوران صفویه به اتاق تبدیل شده و واسه سکونت طلاب استفاده شدن. دیواره های این اتاقا در تعمیرات اساسی گنبد سلطانیه تخریب شدن تا از سنگین شدن اسکلت بنا جلوگیری شه و گنبد به شکل اولین خود برگرده.
۴- سطح چهارم پشت بام بنا هستش که فضای مناسب اون، انجام حرکت آزاد در دور و بر گنبد رو ممکن می کنه و واسه تعمیر گنبد یا ریختن برف ازش استفاده می شده.
تزیینات گنبد سلطانیه
تزیینات اولین چیزیه که در بنای گنبد سلطانیه جلب توجه می کنه و حکایت از توجه به هنر و معنی به کار گیری عناصر جور واجور به وسیله سازنده داره.
بد نیس بدونین که هنرمندان سه سال وقت خود رو صرف مزین کردن این بنا کردن تا شاهکاری کم مثل بوجود بیارن.
در این بنا تلاش شده تا با به کار گیری خطوط تزیینی سه معنی مهم به بیننده القا شه: کلمات الله به عنوان دلیل غایی جهان هستی، محمد به عنوان بنیانگذار مکتب و علی به عنوان مظهر حکومت عدل الهی. روی گنبد به خط بنایی ترکیبی از کلمات الله، محمد و علی با ترکیب کاشی الوان و رنگ سرد ایجاد گردیده و همین کار در بدنه منارها هم تکرار شده.
روی دیواره های ایوانای داخلی به کلمات الله، محمد و علی منقوشه که به خط بنایی و با ترکیب کاشی آبی و آجر ایجاد شدن. نقش بعضی از شعارای اسلامی مثل ” لا اله الا الله – سبحان الله ” هم دیده میشه که به خط بنائی نوشته شدن و چگونگی قرار گرفتن و تکرار اونا از یه سری تقسیم بندی به طور کامل ریاضی پیروی می کنه.
نکته بعدی اون هستش که در بعضی قسمتا هم، کلمه علی با به کار گیری ترکیبای پیچیده ریاضی و به شکل هنر کاشی کاری جلوه می کنه.
در اول تزیینات روی آجر و کاشی انجام شده و اونا منقوش به عبارات اسلامی و نام پادشاه بودن. اما پس از یه مدت سلطان محمد خدابنده، به دلیلی نامعلوم دستور پوشانیدن تزئینات کاشی با گچ رو میده و دوباره روی گچا با همون عبارات و اسامی مزین می گردن.
به خاطر همین می گن که در بنای گنبد سلطانیه دو دوره تزیینات شامل آجر و کاشی و گچ هست.
رنگ آبی مهم ترین رنگ در تزیینات بنا هستش و گویی تنها رنگ مورد توجه هنرمندان بوده.
اما به دلیل نبود امکانات و روشای تکنیکی واسه ایجاد رنگا، رنگای متنوعی از آبی سیر تا آبی آسمونی و حتی سبز پررنگ مایل به آبی در گنبد دیده میشه که به صورت کلی رنگِ فیروزه ایِ بسیار زیبایی رو در بیرون و داخل گنبد به نمایش می ذارن.
در این بنا مشبکای چوبی هم وجود دارن که از چوب درخت ساج ساخته شدن. این چوب به دستور سلطان از هند و لبنان به اینجا آورده شد و قبل از به کار گرفتن اونا در ساختمون، در آب نمک خیسانده شدن تا از آسیب موریانها جلوگیری کنن. می گن که این چوب در ساخت کشتی نوح هم استفاده شده
کتیبه های گنبد سلطانیه
کتیبه های گنبد سلطانیه کتیبه های آیات قرآن در جای جای بنا به چشم می خورن و کلیه دیواره های اونو فرا گرفتن. دور تا دور طبقه همکف سوره فتح دیده می شه.
بالای درب اصلی ورودی به آرامگاه در قسمت شرقی بنا، مزین به آیات آیت الکرسیه و داخل ایوون طبقه اول هم سوره اخلاص (توحید) نقش شده.
بدنها، میزبان آیات سوره های الانبیاء، المومنون و الملک هستن و کلیه دیواره های طبقه اول و دوم کتیبه هایی با نام محمد و علی و یه لوگویی به نام اتحاد رو روی خود دارن. کتیبه های دیگری منقوش به شش بار سبحان الله، پنج بار نام محمد (ص)، پنج بار نام علی (ع)، محمد رسول الله، سلطان ظل الله و … هم در این بنا وجود دارن.
پی گنبد سلطانیه
فونداسیون گنبد تاریخی سلطانیه زنجان رو باید شاهکاری در استواری بناهای تاریخی در ایران دونست. فونداسیون اون نیم متره و هرچه بالاتر میریم در نتیجه کاهش وزن و فشار وارده بر دیواره ها، فرورفتگیا و فضاهای خالی زیاد می شه.
طبقات فشرده شن و ماسه به عمق ۸ تا ۱۰ متر، زمین این ساختمون رو تشکیل میدن.
پی این ساختمون به حدی قویه که این بنای ۱۶۰۰ تنی درزمان ۷۰۰ سال تنها ۸ سانتی متر نشست داشته و ۳۳ زلزله که شدیدترین اونا ۶ ریشتر بوده رو تاب آورده.
پایه هایی مرکب از هشت دیوار بزرگ حمال آجری در زیر بنا قرار داره که در پلان، یه هشت ضلعی منتظم رو شکل میدن.
طول هر کدوم از اضلاع این اشکال ۱۷ متر و مساحت هر کدوم از این دیواره های باربر حدود ۵۰ متر مربعه. بار این دیواره ها و بقیه قسمتای بنا روی پیایی به قطر دو متر وارد می شه که به صورت رادیه ژنرال (پیایی واسه ساختمانای بزرگ و گودبرداریای عمیق) ایجاد شده.
مقاومت عالی زمین باعث شده تا پیای این ساختمون بزرگ بسیار ناچیز و سطحی و با عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر در نظر گرفته شن و فقط در قسمت شمالی پیا از سطح طبیعی زمین حدود ۵/۱ متر پایین رفته. پیا از بلوکای سنگی منظم به ابعاد ۲۰ در ۲۵ سانتی متر و ملات گچ و آهک ساخته شدن.
پیشنهادای گنبد گردی
گنبدهای ایران مثل بازارها و حماما و مساجد و آب انبارهای این مرز و بوم، بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشورمونه که شما رو با جشنواره ای از نقوش و طرحا و رنگای هیجانی و جذاب آشنا می کنه و درسای بسیار و ناگفته های شنیدنی داره.
با امید به اینکه از دیدن این بناها لذت برده باشین. اگه عاشق کنبدگردی در ایران هستین، بازدید از گنبد: جبلیه کرمان، زنگوله سمنان، خشتی خراسان رضوی، علویان همدان، سرخ آذربایجان شرقی، گرد آذربایجان شرقی، کبود و غفاریه این استان زر خیر و دیدنی رو به شما در فصل بهار پیشنهاد می کنیم.
آخرین خبرها از دنیای گردشگری ایران و جهان رو در آرزو سفر و دنیای سفر دنبال کنین.
