میلگرد بستر همچون انواع مختلفی از روش‌های ساخت، مصالح بنایی (آجر، بلوک و …) و ملات‌ها وجود دارد که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های مختص خودشان را دارند. دیوارهای بلوکی دارای رفتاری دوطرفه در توزیع نیرو هستند. از آن جا که این دیوارها در راستای افقی مقاومت ناچیزی دارند نیازمند تسلیح به کمک ابزار و مصالح مناسب هستند. به این منظور می‌توان از آن استفاده نمود، که در ادامه به بررسی آن پرداخته می‌شود.
میلگرد بستر چیست؟
میلگرد بستر یکی از انواع میلگردهای ساختمانی است که در دیوارهای بنایی استفاده می‌شود. این میلگردها از دو آرماتور به طول سه متر تشکیل شده‌اند که به صورت موازی و در فاصله‌ای مشخص از یکدیگر در دیوار قرار می‌گیرند. یک مفتول نیز به صورت زیکزاک یا عمودی در بین این دو آرماتور جوش داده می‌شود.
هدف از استفاده از میلگرد بستر، افزایش مقاومت دیوارها در برابر بارهای جانبی مانند زلزله و باد است. این میلگردها با اتصال دو لایه دیوار به یکدیگر، باعث افزایش یکپارچگی دیوار و مقاومت آن در برابر نیروهای وارده می‌شوند.
انواع میلگرد بستر
میلگرد بستر در دو نوع نردبانی و خرپایی تولید می‌شود. در نوع نردبانی، مفتول‌ها به صورت زیکزاک در بین دو آرماتور قرار می‌گیرند. در نوع خرپایی، مفتول‌ها به صورت خرپایی در بین دو آرماتور قرار می‌گیرند.
ضوابط فنی مربوط به میلگرد بستر چیست؟
ضوابط فنی مربوطه در آیین‌نامه‌های داخلی و بین‌المللی مورد اشاره قرار گرفته است. از جمله آیین‌نامه‌های داخلی که در این مورد توضیح داده‌اند، مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان، پیوست ششم استاندارد 2800 و نشریه 819 هستند. همچنین ضابطه شماره 714 مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در بند 12-2-2-4، استفاده از میلگرد بستر در وال‌پست (تسلیح دیوار در راستای افقی) را به عنوان یکی از الزامات طراحی وال‌پست بیان کرده است.
مزایا و معایب میلگرد بستر
مزایا
- افزایش مقاومت دیوارها در برابر بارهای جانبی
- کاهش خطر ترک خوردن دیوارها
- بهبود عملکرد سازه در برابر زلزله
- کاهش هزینه‌های تعمیرات پس از وقوع زلزله
معایب
- نیاز به محاسبات مهندسی دقیق
- عدم رعایت استانداردهای نصب و استفاده
- عدم توجه به قطر و اندازه میلگرد
نحوه اجرای میلگرد بستر
میلگرد بستر باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی اجرا شود. مراحل اجرای میلگرد بستر به شرح زیر است:
- ابتدا محل قرارگیری میلگرد بستر در دیوار مشخص می‌شود.
- سپس میلگرد بستر در محل مشخص شده قرار داده می‌شود.
- در نهایت، میلگرد بستر با استفاده از سیم آرماتوربندی به دیوار متصل می‌شود.
نتیجه گیری
میلگرد بستر یکی از روش‌های موثر برای افزایش مقاومت دیوارها در برابر زلزله است. استفاده از این میلگردها می‌تواند به کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از زلزله کمک کند.
میلگرد بستر به عنوان راهکاری برای تسلیح دیوار در راستای افقی و افزایش استحکام و پایداری دیوار در برابر نیروهای جانبی ناشی از زلزله در صنعت ساختمان ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجرای میلگرد بستر به دلیل ایجاد اختلال در فرآیند دیوارچینی، نیاز به سوراخکاری در بتن، جوشکاری و … فرآیند دیوارچینی را طولانی می‌کند.
فناوری نوین وال مش با ایجاد رفتار دال یک‌طرفه در دیوارهای بلوکی، نیاز به تسلیح افقی دیوار را برطرف نموده و دیوار بدون آن اجرا می‌گردد. به همین دلیل سرعت اجرای دیوار افزایش یافته و با سهولت بیشتری انجام می‌شود. استفاده از وال مش به عنوان یک فناوری نوین و مورد تأیید آیین‌نامه‌های داخلی بهترین راهکار برای مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای محسوب می‌شود.
