عوامل پنج گانه مؤثر بر بهره وري
– شناخت و توجيه شغل
هر يك از كاركنان بايد از آنچه كه بايد انجام دهند، زمان و چگونگي انجام آن شناخت خوبي داشته باشند. براي افزايش شناخت خوب كار، كاركنان نياز دارند از هد فهاي بلند مدت، اولويت ها و چگونگي كسب هر يك از آ نها آگاهي داشته باشند. آنان بايد بدانند چه هدف هايي در چه مواقعي بيشترين اولويت را دارد.
– حمايت سازماني
منظور، حمايت يا كمكي است كه كاركنان براي انجام دادن موفقيت آميز كار به آن نياز دارند . بعضي از عوامل كمكي عبارتند از: بودجه كافي ، تجهيزات و تسهيلاتي كه براي انجام دادن كار مناسب است.
– بازخورد عملكرد
منظور از اين نوع بازخورد، ارايه غير رسمي عملكرد روزانه فرد به او و همچنين بازديدهاي رسمي دور ه اي است . يك فرآيند بازخورد مؤثر، كاركنان را در جريان چند و چون كارشان بر يك مبناي منظم قرار ميدهد.
– مشاركت
مشاركت يك درگيري ذهني و عاطفي اشخاص در موقعيت هاي گروهي است كه آنان را برمي انگيزد تا سازمان را براي دستيابي به هد فهاي گروهي ياري دهند و در مسئوليت كار شريك شوند . در اين تعريف سه انديشه ي مهم نهفته است .
– بهره وري نيروي انساني
بهره وري نيروي انساني عبارت است از استفاده ي بهينه از نيروي انساني در جهت پيشبرد اهداف سازمان و چگونگي استفاده كردن از جوانان، ميانسالان و حتي بازنشستگان .
عامل نيروي انساني به عنوان يكي از سرمايه هاي با ارزش هر سازمان كه از يك سو به طور مستقيم در توليد كالا و خدمات شركت مي كند و از سوي ديگر به عنوان يك عامل ذي شعور و هماهنگ كننده ساير عوامل توليد شناخته شده و جايگاه ويژه اي در بين ساير عوامل دارد. بنابراين ، بررسي عوامل مؤثر بر ارتقاء بهر ه وري نيروي انساني از اهميت قابل ملاحظه اي برخوردار است ( طالقاني ، تنعمي و همکاران ، 1390 : 120 – 121 ) .
2 – 14 – روش هاي اندازه گيري شاخص هاي بهره وري :
در حال حاظر براي اندازه گيري بهره وري از دو روش اصلي استفاده مي شود که عبارتند از :
الف ) روش غير پارامتري
ب ) روش پارامتري ( اقتصادسنجي )
در روش غير پارامتري، شاخص بهره وري با استفاده از برنامه ريزي رياضي و يا محاسبه ي اعداد شاخص تعيين مي شود . در اين ميان ، روش اعداد شاخص نسبت به روشهاي ديگر مستقيم تر و به اصطلاح آماري تر محسوب مي شود . اين روش يکي از روشهاي عمده ي متداول و کاربردي تعيين بهره وري است و به همين علت ، روش برگزيده ي موسسات آماري توليد کننده آمارهاي رسمي محسوب ميگردد. البته کيفيت نتايج کار در اين روش ، منوط به کم و کيف اطلاعات اوليه مورد نياز مي باشد در روش اقتصاد سنجي، محاسبه بهره وري از طريق برآورد يک تابع توليد يا دوگان آن يعني تابع هزينه صورت ميگيرد ( دشتي و همکاران ، 1388 : 105 ) .